W przypadku pracowników wykonujących pracę z domu, czyli tzw. pracę zdalną pracodawcy mają utrudnioną możliwość kontrolowania ich czasu pracy. Dobrym rozwiązaniem może tu być wprowadzenie zadaniowego czasu pracy.

Na czym polega zadaniowy system pracy?

Zadaniowy system czasu pracy polega na tym, iż pracownikowi nie ustala się rozkładu czasu pracy, wskazuje się jedynie jakie zadania powinien wykonać w ustalonym wymiarze czasu pracy. Pracownik będzie miał więc pełną swobodę w ustaleniu w jakich godzinach będzie pracował. Pracodawcę zaś powinno interesować tylko to, by zadania zostały wykonane.

Kodeks pracy rozróżnia wiele systemów czasu pracy. Wśród nich odnajdziemy także ten, który jest określany mianem zadaniowego.

Zawarcie umowy o pracę powoduje, że pracownik zobowiązuje się do wykonywania określonych zadań pod nadzorem zatrudniającego w wyznaczonym miejscu i czasie. To właśnie sposób określenia tego ostatniego elementu stosunku pracy decyduje o tym, z jakiego rodzaju systemem pracy mamy do czynienia.

Najpopularniejszym systemem czasu pracy w Polsce jest wciąż tradycyjny 8-godzinny model pracy świadczonej przez 5 dni w tygodniu od poniedziałku do piątku. Umowa o pracę może jednak przewidywać inny rozkład czasu pracy zatrudnionej osoby, który powstaje najczęściej wskutek potrzeb danego zakładu pracy, specyfiki zatrudnienia, a niekiedy także i wniosku samego pracownika.

Systemy czasu pracy zostały dokładnie uregulowane w przepisach art. 135–150 Kodeksu pracy. Zgodnie z obowiązującą regulacją obecnie wyróżniamy następujące systemy:

  1. podstawowy system czasu pracy (jest to wspomniany wcześniej system pracy przez 5 dni w tygodniu po 8 godzin dziennie),
  2. równoważny system czasu pracy,
  3. pracę w ruchu ciągłym,
  4. przerywany system czasu pracy,
  5. zadaniowy system czasu pracy.

Kiedy można wprowadzić zadaniowy czas pracy?

Na pewno warto pamiętać, że zadaniowego czasu pracy nie można wprowadzić dla każdego pracownika i dla każdego rodzaju pracy. 

Zgodnie z art. 140 Kodeksu Pracy:

W przypadkach uzasadnionych rodzajem pracy lub jej organizacją albo miejscem wykonywania pracy może być stosowany system zadaniowego czasu pracy. Pracodawca, po porozumieniu z pracownikiem, ustala czas niezbędny do wykonania powierzonych zadań, uwzględniając wymiar czasu pracy wynikający z norm określonych w art. 129 tzn. tak aby mógł je wykonać w ciągu 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w 5 dniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym.

Zlecanie pracownikowi zadań, których wykonanie w przepisowym, czyli maksymalnie 8 godzinnym czasie pracy jest niemożliwe, jest równoznaczne z poleceniem świadczenia pracy w czasie przekraczającym normy czasu pracy.

Jeśli z góry wiadomo, że zadań, które ma wykonywać pracownik nie można wykonać w ramach podstawowych norm czasu pracy, to wprowadzenie zadaniowego czasu pracy jest niedopuszczalne.

System ten nie może być również stosowany, w przypadku kiedy pracodawca z góry narzuca pracownikowi godziny rozpoczęcia i zakończenia pracy. Pracownik bowiem sam decyduje o czasie wykonywania pracy.

Na czym polega zadaniowy czas pracy?

Pracownicy zatrudnieni w zadaniowym systemie czasu pracy rozliczani  są z wykonywanych zdań, a nie z godzin pracy.

W tym systemie miarą pracy są jej efekty, czyli wykonanie zadania. W związku z tym nie mamy tu do czynienia z łamaniem doby pracowniczej czy też zachowaniem odpoczynku od pracy. Zadaniem pracodawcy jest z kolei prawidłowe wyznaczanie zadań do wykonania.

Czasem pracy oraz czasem odpoczynku zarządza bowiem sam pracownik. Nie oznacza to jednak, że nie ma ograniczeń czasu pracy. Miernikiem mają tu być normy czasu pracy wynikające z podstawowego systemu czasu

Pracodawca ma obowiązek tak wyznaczać zadania, aby były możliwe do wykonania w ciągu 8 godzin na dobę i przeciętnie w ciągu 40 godzin tygodniowo przez przeciętnie 5 dni w tygodniu w przyjętym okresie rozliczeniowym.

W zadaniowym systemie czasu pracy dopuszczalne jest, aby pracownik jednego dnia pracował dłużej niż 8 godzin, a innego odpowiednio krócej. W takiej sytuacji nie powstają godziny nadliczbowe. Nadgodziny powstaną z kolei, gdy pracodawca poleci pracownikowi dodatkowe zadania, których pracownik nie jest w stanie wykonać w ramach normy czasu pracy.

Jak wprowadzić w firmie zadaniowy czas pracy?

Pracodawca, który zdecyduje się na wprowadzenie zadaniowego systemu czasu pracy dla konkretnej grupy pracowników, powinien zapisać to wyraźnie w układzie zbiorowych czy też regulaminie pracy/obwieszczeniu.

Jeśli w organizacji funkcjonuje regulamin pracy sporządza się do niego aneks, który zawiera grupę pracowników (zawody, stanowiska), których obejmuje zadaniowy system czasu pracy. Systemy i rozkłady czasu pracy wprowadza się w wewnątrzzakładowych przepisach prawa pracy. Informacji dotyczącej zadaniowego czasu pracy nie zamieszcza się w umowie o pracę. Aneks wchodzi w życie w ciągu 2 tygodni od podania go w sposób przyjęty w firmie do wiadomości pracowników.

Miejsce wykonywania pracy

Pracodawca zatrudniając pracownika w zadaniowym czasie pracy może określić mu miejsce w którym pracownik będzie świadczył pracę. Pracodawca może więc wymagać, aby pracownik zatrudniony w zadaniowym czasie pracy wykonywał powierzone mu zadania w zakładzie pracy, bądź innym wskazanym przez pracodawcę miejscu. Nie może jednak nakazać pracownikowi aby pozostawał w siedzibie zakładu pracy w określonych godzinach, narzucając mu niejako czas w którym ma wykonać pracę. Pracownik bowiem powinien wykonać określone zadania a nie pracować w określonym czasie.

Ewidencja czasu pracy a zadaniowy czas pracy

Ze względu na rodzaj czy też system organizacji czasu pracy nie zawsze można określić przedział czasu, w którym powinna zostać ona wykonana. Dlatego też ustawodawca przewidział możliwość ustalenia czasu pracy za pomocą wymiaru zadań do wykonania przez pracownika lub grupę pracowników.

W tej sytuacji rezygnuje się ze schematycznych norm czasu, w którym pracownik pozostaje do dyspozycji pracodawcy oraz określenia precyzyjnego rozkładu czasu pracy. Nie mamy więc tu do czynienia z łamaniem doby pracowniczej czy też zachowaniem odpoczynku od pracy. W zadaniowym czasie pracy pracodawca kontroluje pracowników, sprawdzając, czy wyznaczone zadania zostały wykonane w terminie. Zadania powinny być ustalone w taki sposób by było możliwe ich wykonanie w ramach ustalonego wymiaru czasu pracy. Pracodawca powinien z góry ustalić pracownikowi zakres jego zadań, uzgadniając z nim czas potrzebny na ich wykonanie.

W zadaniowym systemie czasu pracy dopuszczalne jest, aby pracownik jednego dnia pracował dłużej niż 8 godzin, a innego odpowiednio krócej.  Zakres zadań można ustalić np. w umowie o pracę, regulaminie pracy, układzie zbiorowym pracy, lub też w odrębnym dokumencie. Co do zasady dla pracowników objętych zadaniowym systemem czasu pracy nie prowadzi się ewidencji czasu pracy.

Nadgodziny a zadaniowy czas pracy

Zasadą jest, iż pracownikowi objętemu zadaniowym systemem czasu pracy nie przysługują nadgodziny. Pracę należy ustalić w taki sposób, aby pracownik mógł ją wykonać bez przekraczania norm czasu pracy.

Korzyści i zagrożenia zadaniowego czasu pracy

W przypadku zatrudniającego podstawowymi korzyściami zadaniowego systemu czasu pracy są:

  1. uproszczona ewidencja czasu pracy;
  2. ograniczenie wypłaty dodatkowego wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych;
  3. zwiększenie wydajności pracy – pracownikowi zależy na szybkim wykonaniu powierzonych zadań;
  4. lepsze (efektywniejsze) wykorzystanie zasobów pracowniczych w firmie;
  5. podniesienie atrakcyjności miejsca pracy dla potencjalnych pracowników.


Pracownik także korzysta z możliwości zadaniowego systemu czasu pracy, ponieważ:

  1. ma bezpośredni wpływ na harmonogram swojej pracy – pracuje mniej, jeśli zajdzie taka potrzeba;
  2. nie musi być stale obecny w biurze przedsiębiorstwa;
  3. może rozpoczynać i kończyć pracę w dogodnej dla siebie porze;
  4. posiada dużą autonomię;
  5. łatwiej jest mu pogodzić obowiązki zawodowe z prywatnymi.

Zadaniowy czas pracy ma jednak kilka mankamentów:

  1. pracodawca może sprawdzić efekty działań zatrudnionego dopiero po zakończeniu zadania – w przypadku błędnie wykonanego polecenia trzeba je będzie poprawić, co naraża firmę na dodatkowe koszty;
  2. pracownicy mogą nadużywać swojej pozycji, ponieważ nie są kontrolowani na bieżąco przez zatrudniającego;
  3. nie istnieje możliwość realizacji nadgodzin w przewidzianym czasie – trudno uzyskać prawo do wypracowanych nadgodzin.

Podsumowanie – zadaniowy czas pracy

Zadaniowy czas pracy jest jednym z systemów czasu pracy, który został uregulowany w Kodeksie pracy. Polega on na tym, że pracownikowi powierza się realizację konkretnej liczby zadań bez wyznaczenia mu szczegółowych ram czasowych. Od zatrudnionego zależy, jak szybko wykona swoje obowiązki, przy czym może to robić bez nadzoru przełożonego i z dala od siedziby swojej firmy. Zadaniowy system czasu pracy może zostać wprowadzony do każdej umowy o pracę, wymaga jednak uzyskania zgody dwóch stron stosunku pracy – zatrudnionego oraz zatrudniającego.