W poprzednim wpisie zająłem chwilę Waszej uwagi w zakresie ogólnej charakterystyki dóbr osobistych. Skoro katalog dóbr osobistych jest otwarty, przejdziemy do dość nieoczywistego przykładu. A dokładniej dobra osobistego w postaci więzi człowieka z naszymi przyjaciółmi domu, czyli ze zwierzętami. Skupię się dokładniej na więzi między człowiekiem a psem.
Czy zwierzę to dobro osobiste?
Nie ulega wątpliwości, że pies uważany jest w społeczeństwie za zwierzę szczególne, które towarzyszy człowiekowi. Psa postrzegamy za wiernego towarzysza, niejako obrońcę domowego ogniska. Instynkt psa nakazuje być wobec człowieka lojalnym i oddanym, a to z kolei budzi u człowieka miłość wobec swojego towarzysza. Z naszym czworonożnym towarzyszem chodzimy na spacery, spędzamy czas, troszczymy się o niego w zdrowiu i chorobie. Nikt chyba nie zakwestionuje tego, że relacja między człowiekiem a psem może być wyjątkowa.
Ustawa o ochronie zwierząt
Jednak to nadal blog prawniczy, więc przyjrzyjmy się przepisom – ustawa o ochronie zwierząt stanowi, że zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą, zaś człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę (art. 1 ustawy ). Łączy się z tym wymóg humanitarnego traktowania zwierząt (art. 5 ustawy), zakaz znęcania się nad nimi (art. 5 ustawy) i zapewnienie zwierzętom szerokiej ochrony przed działalnością człowieka (art. 7 ustawy). Ustawodawca dostrzegł szczególną rolę zwierząt domowych, do których należy pies (rozdział 2 ustawy). Jak widać rola zwierzątka domowego w życiu człowieka nie umknęła również ustawodawcy.
Więź z psem to dobro osobiste
Powyższe rozważania jednoznacznie wskazuję, że jako dobro osobiste możemy uznać więź ze zwierzęciem, w szczególności z psem. Jak zauważa Sąd Okręgowy w Krakowie, zerwanie tej więzi może wywoływać u człowieka smutek, tęsknotę, poczucie straty. Fakt, że zwierzę jest istotą żywą, odczuwającą ból powodować może u człowieka także współczucie i współprzeżywanie doznawanego przez zwierzę cierpienia (wyrok Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 7 września 2017 r., sygn. akt II Ca 1111/17, LEX nr 2460249).
Podsumowując, możemy domagać się zadośćuczynienia, jeżeli ktoś przerwie więź w sposób nieuprawniony. Przykładowo, możemy domagać się zadośćuczynienia finansowego, jeżeli w wyniku ataku innego psa czy nawet człowieka nasz pupil umrze lub dozna nieodwracalnego uszczerbku na zdrowiu. Oczywiście musimy najpierw udowodnić tą więź, jednak jak coś pamiętajmy – #damyradę 🙂